Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): Tanı, Belirtiler ve Tedavi
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), genellikle çocukluk döneminde başlayan bir nörolojik bozukluktur. Ancak, bu durum yetişkinlikte de devam edebilir. DEHB, bireylerin dikkat, odaklanma ve impuls kontrolü ile ilgili sorunları içeren bir klinik tablodur. Bu makalede, DEHB’nin tanımı, belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri üzerine detaylı bir inceleme yapacağız.
Tanı
DEHB tanısı, genellikle bir uzman klinik psikolog veya psikiyatrist tarafından konur. Tanı süreci, genelde belirtilerin en az altı ay boyunca devam etmesini gerektirir. Ayrıca, bu belirtilerin bireyin yaşına uygun olup olmadığı ve sosyal, akademik veya mesleki işlevselliği nasıl etkilediği de göz önüne alınır.
Belirtiler
DEHB’nin temel belirtileri üç ana kategoriye ayrılabilir:
Dikkat Eksikliği: Kişi genellikle dikkatini sürdürmekte zorlanır, detaylara odaklanmakta güçlük çeker ve işleri tamamlamakta sorun yaşar.
Hiperaktivite: Bu kategori, aşırı hareketlilik, duramama, yerinde duramama, aşırı konuşma ve sürekli bir enerji hissi içerir.
İmpulsivite: Kişi, düşünmeden aceleci kararlar alabilir, başkalarının sözünü kesme eğiliminde olabilir ve anlık tepkiler gösterebilir.
Nedenler
DEHB’nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir. Gebelikte alkol veya sigara kullanımı, düşük doğum ağırlığı, beyin hasarı gibi faktörler DEHB riskini artırabilir.
Tedavi
DEHB tedavisinde genellikle bilişsel davranış terapisi, ilaç tedavisi veya bunların kombinasyonu kullanılır. İlaç tedavisi genellikle stimülan ilaçları içerir, ancak her bireyin ihtiyacına ve durumuna göre tedavi planı belirlenir.
Sonuç
DEHB, bireyin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen bir durumdur. Erken tanı ve uygun tedavi ile bireyler, bu bozukluğun etkileriyle başa çıkabilir ve yaşamlarını daha etkili bir şekilde sürdürebilirler. Bu nedenle, DEHB belirtileri gösteren bireyler ve aileleri, bir uzmana başvurarak uygun destek ve tedaviyi almalıdır.